Κρήτη, το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο νησί της Ελλάδας

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο σε έκταση μεγαλύτερο της Μεσογείου, μετά τη Σικελία, τη Σαρδηνία, την Κύπρο και την Κορσική.

Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο, το οποίο είναι έδρα της περιφέρειας Κρήτης που συμπεριλαμβάνει γειτονικά νησιά και νησίδες. Με πληθυσμό 623.065 κατοίκων, περίπου 160 χιλιόμετρα νότια της ελληνικής ηπειρωτικής χώρας και εκτεινόμενο από τα δυτικά προς τα ανατολικά, βρέχεται βόρεια από το Κρητικό και νότια από το Λιβυκό πέλαγος.

Αποτελεί σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ελλάδας, διατηρώντας τα δικά της πολιτισμικά στοιχεία.

Κατά τα έτη 3000 π.Χ.–1400 π.Χ. άκμασε στο νησί ο Μινωικός πολιτισμός, ένας από τους πρώτους πολιτισμούς της Ευρώπης, με κυριότερα κέντρα του την Κνωσό, τη Φαιστό, τα Μάλια, τη Ζάκρο και τα Γουρνιά όπου βρέθηκαν ανακτορικά συγκροτήματα.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κρήτης είναι ημιαυτόνομη απαρτίζεται από την Αρχιεπισκοπή Κρήτης και οκτώ Μητροπόλεις και είναι εξαρτώμενη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Το νησί είναι εξαιρετικά ορεινό με τρεις κύριες οροσειρές,την Ίδη (Ψηλορείτης) (2456 μ.) τα Λευκά Όρη (2454 μ.) και τη Δίκτη (Λασιθιώτικα Όρη) (2148 μ.) που το διασχίζουν κατά σειρά από τη δύση ως την ανατολή.

Επιπλέον ορεινοί όγκοι είναι αυτοί της Θρυπτής (1476 μ) στα ανατολικά τα Αστερούσια Όρη (1231 μ.) στα νότια. Στα βόρεια του νομού Ρεθύμνης υψώνονται τα Ταλαια όρη (1088 μ.) καθώς και το αυτόνομο όρος Κεντρος (1777 μ.) στον ίδιο νομό.

Σε αυτά τα βουνά οφείλεται η ύπαρξη εύφορων οροπεδίων, όπως ο Ομαλός στα Λευκά Όρη, η Νίδα στην Ίδη και το Λασίθι, και το Καθαρό στη Δίκτη.

Στο νησί υπάρχουν σημαντικά σπήλαια όπως το Δικταίο και το Ιδαίο άντρο.

Κύριο μορφολογικό χαρακτηριστικό της Κρήτης είναι τα επιβλητικά φαράγγια όπως το διάσημο φαράγγι της Σαμαριάς, το φαράγγι Ίμπρου, το Κουρταλιώτικο φαράγγι.

Κλίμα

Η Κρήτη ανήκει στη μεσογειακή κλιματολογική ζώνη που προσδίδει τον κύριο κλιματικό χαρακτήρα της, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως εύκρατος. Η ατμόσφαιρα μπορεί να είναι αρκετά υγρή, ανάλογα με την εγγύτητα στη θάλασσα.

Ο χειμώνας είναι αρκετά ήπιος και υγρός, με αρκετές βροχοπτώσεις, ως επί το πλείστον, στα δυτικά τμήματα του νησιού. Η χιονόπτωση είναι σπάνια στις πεδινές εκτάσεις, αλλά αρκετά συχνή στις ορεινές.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η μέση θερμοκρασία κυμαίνεται στους 25 με 30 βαθμούς Κελσίου, οπωσδήποτε πιο χαμηλά από εκείνο την ηπειρωτική Ελλάδα.

Η νότια ακτή, συμπεριλαμβανομένης της πεδιάδας της Μεσαράς και των Αστερούσιων ορέων, απολαμβάνει περισσότερες ηλιόλουστες ημέρες και υψηλότερες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε σχέση με την υπόλοιπη μεγαλόνησο.

Η χλωρίδα του νησιού απειλείται από τη βαθμιαία ανάπτυξη της κτηνοτροφίας.

Πανίδα και Χλωρίδα

Κυριότερα θηλαστικά του νησιού αποτελούν ο ασβός (άρκαλος στα κρητικά), η νυφίτσα, η ζουρίδα (πετροκούναβο), ο σκαντζόχοιρος, η μυγαλή, ο μυωξός, διάφορα είδη ποντικών και αρουραίων και πολλά είδη νυχτερίδας.

Επίσης, τα νερά της Κρήτης φιλοξενούν μεγάλο αριθμό θαλάσσιων θηλαστικών, όπως φυσητήρες, φάλαινες, δελφίνια και μεσογειακές φώκιες. Οι ουρανοί της Κρήτης φιλοξενούν ένα μεγάλο αριθμό αρπακτικών πτηνών, με κυριότερα τους απειλούμενους γυπαετούς και χρυσαετούς, καθώς και τον μεγαλύτερο αριθμό όρνεων στην Ευρώπη.

Επίσης, οι ακτές του νησιού αποτελούν σημαντικό καταφύγιο για θαλάσσιες χελώνες καρέτα καρέτα ή δερματοχελώνες.

Εκτός από τα ζώα, υπάρχουν πολλά ενδημικά είδη φυτών, ακόμη και σε στενοενδημική μορφή, δηλαδή που βρίσκονται απομονωμένα σε περιορισμένες περιοχές, όπως η Μαλοτύρα (Siderites syrioca).

Στην Κρήτη υπάρχουν εκατοντάδες είδη ορχιδέας, που αποτελούν πόλο έλξης για τους λάτρεις και τους ερευνητές των φυτών.

Επίσης γνωστά είναι τα βότανα της Κρήτης, όπως ο δίκταμος και η κόκκινη τουλίπα, η οποία πλέον απαντάται σε πολλά μέρη.

Στη Κρήτη ομιλείται από τη πλειοψηφία των κατοίκων η Κρητική διάλεκτος, η οποία θεωρείται η μακροβιότερη ελληνική διάλεκτος.

Υπάρχει μεγάλη παράδοση στη μαντινάδα, ένα δεκαπεντασύλλαβο ποίημα με ομοιοκαταληξία.

Η Κρήτη επίσης είναι γνωστή για τη παραδοσιακή μουσική της, χαρακτηριστικά όργανα της οποίας είναι πρωτίστως η κρητική λύρα και το λαούτο και δευτερευόντως το βιολί, το μαντολίνο και η ασκομαντούρα.

Μερικοί από τους γνωστότερους Κρητικούς μουσικούς είναι ο Νίκος Ξυλούρης, ο Θανάσης Σκορδαλός, ο Κώστας Μουντάκης και ο Ψαραντώνης.

Μεγάλη παράδοση υπάρχει και στο χορό με αρκετά διαφορετικά είδη τα οποία θεωρούνται συνέχεια αρχαίων χορών όπως ο πυρρίχιος. Από τους πιο γνωστούς χορούς σήμερα είναι ο σιγανός, ο πεντοζάλης, ο συρτός ή χανιώτης, η σούστα και ο καστρινός ή μαλεβιζιώτικος.

Χαρακτηριστική επίσης είναι και η κρητική φορεσιά, που συνήθως φοριέται από τα παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα.

Στη λογοτεχνία Κρητικοί συγγραφείς έχουν προσφέρει πολλά με γνωστότερους τον Βιτσέντζο Κορνάρο που έγραψε τον Ερωτόκριτο τον 17ο αιώνα, τον Νίκο Καζαντζάκη τον 20ο αιώνα, ο οποίος προτάθηκε 3 φορές για Νόμπελ λογοτεχνίας, και τον βραβευμένο με Νόμπελ Οδυσσέα Ελύτη.

Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης στη Κρήτη αναπτύχθηκε η Κρητική σχολή ζωγραφικής που επηρέασε τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο.

Το νησί είναι ακόμα γνωστό για αρκετά παραδοσιακά έθιμα όπως ο κρητικός γάμος.

Λαϊκή Τέχνη

Η λαϊκή τέχνη διατηρήθηκε σε όλους τους αιώνες και βρίσκει σήμερα την έκφρασή της στα υφαντά, τα κεντήματα, τα κεραμικά, τα ξυλόγλυπτα, την μεταλλοτεχνία και τη ζωγραφική.

Σε όλα τα μέρη της Κρήτης γυναίκες δουλεύουν στους αργαλειούς και άντρες στον τροχό και τον πάγκο, προσφέροντας μια μεγάλη ποικιλία από όμορφα έργα τέχνης.

Αρχικά τα έργα αυτά προορίζονταν για προσωπική χρήση, αλλά με το πέρασμα των ετών έγιναν περιζήτητα όπως οι περίφημες ξυλόγλυπτες κρητικές κασέλες, τα σεντούκια, οι λύρες αλλά και τα υφαντά .

Ο όρθιος αργαλειός της εποχής του Ομήρου υπάρχει ακόμα σε πολλά μέρη καθώς και ο νεότερος ο οριζόντιος. Ολόκληρες οικογένειες απασχολούνται σήμερα με την υφαντουργία, από την εκτροφή των προβάτων ως την τελική ύφανση του μαλλιού.

Πολλές υφάντρες εξακολουθούν να βάφουν το μαλλί που χρησιμοποιούν με φυτικές βαφές και στη συνέχεια βυθίζουν το νήμα στη θάλασσα για να μην ξεβάφει.

Τα κρητικά υφαντά, διακρίνονται για τα πλούσια και ζωηρά τους χρώματα και τα σχέδια τους που είναι είτε γεωμετρικά είτε παραστάσεις ζώων και φυτών.

Οικονομία

Η οικονομία της Κρήτης, η οποία βασιζόταν κυρίως στη γεωργία, άρχισε να αλλάζει ορατά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970.

Ενώ διατηρείται η παραδοσιακή έμφαση στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, λόγω του κλίματος και της έκτασης του νησιού, παρουσιάζεται μια πτώση στις κατασκευές, καθώς και μια μεγάλη αύξηση στην παροχή υπηρεσιών (κυρίως σχετικών με τον τουρισμό).

Και οι τρεις αυτοί τομείς της κρητικής οικονομίας, η (γεωργία, η επεξεργασία-συσκευασία, και οι υπηρεσίες), συνδέονται άμεσα και αλληλοεξαρτώνται.

Η Κρήτη εμφανίζει μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα που αγγίζει το 100% εκείνου της υπόλοιπης χώρας και η ανεργία κυμαίνεται περίπου στο 4%.

Παραλίες της Κρήτης που δεν πρέπει να χάσετε

Εκτός από τις ρακές, τους ντάκους, τα σκαλτσουνάκια και τη φιλοξενία της, η Κρήτη φημίζεται παγκοσμίως και για τις υπέροχες παραλίες της.

Αν και είναι βέβαιο ότι έχετε επισκεφτεί κάποιες και έχετε διαπιστώσει μόνοι σας την φυσική ομορφιά τους, δείτε παρακάτω τις καλύτερες παραλίες της Κρήτης

Ελαφονήσι

Στα νοτιοδυτικά της Κρήτης, 78 περίπου χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων.

Τα γαλαζοπράσινα νερά, η ροζ άμμος και το απίστευτο τοπίο με την ισχυρή δόση εξωτισμού, έχουν εκτοξεύσει την άγνωστη μέχρι το 90′ αυτή παραλία, στις πρώτες προτιμήσεις των τουριστών.

Έχε υπόψιν πάντως πως επειδή η συγκεκριμένη θάλασσα είναι από αυτές που περπατάς – περπατάς και η στάθμη το νερού δε λέει να ανέβει πάνω από το γόνατο, να ξέρεις πως για να χορτάσεις κολύμπι πρέπει να περάσεις από την απέναντι πλευρά της παραλίας.

Κεδρόδασος

76km νοτιοδυτικά των Χανίων και 1km δυτικά από τη διάσημη λιμνοθάλασσα στο Ελαφονήσι.

Πρόκειται για ένα παραμυθένιο μέρος (όσο κλισέ και να είναι η φράση ταιριάζει απόλυτα) με κάτασπρη άμμο, τροπικά νερά, πανέμορφους λείους λαξευμένους βράχους και αιωνόβιους άρκευθους που συνθέτουν ένα ανεπανάληπτο σκηνικό.

Μπάλος

Στα βορειοδυτικά της Κρήτης, στην χερσόνησο της Γραμβούσας.

Η λιμνοθάλασσα του Μπάλου με τη χρυσο-κόκκινη άμμο και όλες τις αποχρώσεις του μπλε και του πράσινου στα νερά της σε προκαλεί αφενός να βουτήξεις , αφετέρου να την χιλιο-φωτογραφήσεις, θέλοντας να αιχμαλωτίσεις αυτήν την ομορφιά του τοπίου.

Εκεί μπορείς να πας είτε με κάποιο από τα καΐκια που εκτελούν δρομολόγια από τον Κίσαμο, είτε με αυτοκίνητο μέσω, όμως, ενός αρκετά δύσκολου δρόμου.

Φαλάσαρνα

Στα βορειοδυτικά του νησιού, 17 χιλιόμετρα από Κίσαμο. Έχει βραβευτεί ως η πιο όμορφη παραλία της Κρήτης και συμπεριλαμβάνεται σχεδόν πάντα μέσα στο τοπ-10 των καλύτερων παραλιών στην Ευρώπη.

Η παραλία με την υπέροχη ψιλή άμμος και τα κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά της, βάζει στοίχημα πως θα σε κάνει αιώνιο θαυμαστή της… και πάντα το κερδίζει.

Φοινικόδασος του Βάι

Στο ανατολικό άκρο της Κρήτης, λίγο βορειότερα από το χωριό Παλαίκαστρο και σε απόσταση 20 περίπου χιλιομέτρων από τη Σητεία.

Το μοναδικό αυτοφυές φοινικόδασος της Ευρώπης με τον ενδημικό Κρητικό φοίνικα να γεμίζει με ζωή το τοπίο, είναι ένα ακόμη μέρος που δεν πρέπει να χάσεις.

Κι αυτό γιατί εκεί που τελειώνει το πράσινο, αρχίζει το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας.

Βαθύ, Μεσαρά

79 περίπου χιλιομέτρων Νοτιοδυτικά από το Ηράκλειο και 17 χιλιόμετρα από το μεσόγειο παραδοσιακό χωριό Σίβας.

Πρόκειται για έναν στενό κόλπο που “μπαίνει” τόσο βαθιά στη στεριά, καταφέρνοντας να κρύψει την έξοδο του προς τη θάλασσα (οι περισσότεροι την περνούν για λίμνη). Είναι ένα μέρος δύσκολα προσβάσιμο από ξηρά ή από θάλασσα, αλλά αν τα καταφέρεις θα σε αποζημιώσει.

Το Βαθύ είναι ιδανικό για απομόνωση και αυτοσυγκέντρωση σε έναν τόπο φορτισμένο με αρχέγονες μνήμες, γι΄αυτό μην περιμένεις να βρεις ξαπλώστρες και beach-bar.

Η πρόσβαση από το Ηράκλειο γίνεται με νοικιασμένα ή ιδιωτικά αυτοκίνητα (4χ4) και μοτοσικλέτες δεδομένου ότι μετά τον Σίβα ο μοναδικός δρόμος είναι χωματόδρομος και μάλιστα δύσκολος και μακρύς

Λέντας

βρίσκεται σε απόσταση 75 περίπου χιλιομέτρων Νότια από το Ηράκλειο και 30 περίπου χιλιόμετρα Νότια από τις Μοίρες.

Η πανέμορφη και πεντακάθαρη παραλία μπροστά στο χωριό Λέντας είναι καλά προφυλαγμένη από τους ανέμους της περιοχής.

Η παραλία είναι ελαφρώς οργανωμένη με λίγες ομπρέλες, αλλά και ενοικιαζόμενα δωμάτια για διαμονή.

Αγία Γαλήνη

58 km νοτιοανατολικά από την πόλη του Ρεθύμνου και 68 Km από την πόλη του Ηρακλείου.

Το δημοφιλές και γραφικό χωριό ψαράδων της Αγίας Γαλήνη έχει μια πανέμορφη εξοπλισμένη αμμουδιά με καθαρά νερά που προσφέρει όλων των ειδών τουριστικούς εξοπλισμούς αλλά και μια μεγάλη επιλογή θαλασσίων σπορ. Ανατολικά, στο τέλος της παραλίας, έχεις πρόσβαση σε πιο ήσυχα και ήρεμα σημεία για κολύμπι.

Αμμόλοφοι Αγίου Παύλου

Νότια του Ρεθύμνου, περίπου 50 χλμ από την Αγία Γαλήνη.

Είναι η πιο ατμοσφαιρική παραλία της Κρήτης, με επιβλητικούς αμμόλοφους κι ένα από τα καλύτερα ηλιοβασιλέματα στην Ελλάδα.

Ο ευκολότερος τρόπος για να φτάσεις στους Αμμόλοφους είναι να ακολουθήσεις για 500m τον δρόμο που οδηγεί νοτιοανατολικά του λιμανιού της Τριόπετρας (στο Στόμιο), έως ότου δεις την τεράστια παραλία (από δεξιά) και τον Ακουμιανό Ποταμό στο γκρεμό, από κάτω σου.

Αγία Φωτιά

47 χλμ νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου και 12 χλμ ανατολικά από την Ιεράπετρα.

Η αμμώδης παραλία της Αγίας Φωτιάς είναι ένας κόλπος με πολλά πεύκα και ελιές στην παραλία με τα πεντακάθαρα νερά, για σκιά και χαλάρωση.

Υπάρχουν ομπρέλες και ξαπλώστρες, καθώς και καφετέριες, ταβερνούλες και ενοικιαζόμενα δωμάτια για μια πιο άνετη διαμονή.

Παραλία Αγιοφάραγγο

Νότια του νομού Ηρακλείου, πολύ κοντά στα Μάταλα.

Πρόκειται για ένα μικρό φαράγγι το οποίο καταλήγει σε μια απομονωμένη και αγνή παραλία που είναι προσβάσιμη μόνο μέσα από το φαράγγι ή με βάρκα από τους Καλούς Λιμένες, τον Κόκκινο Πύργο, ή την Αγία Γαλήνη (γι’ αυτό κι έχει διατηρήσει την φυσική ομορφιά της).

Αν αποφασίσεις να διασχίσεις το φαράγγι με τα πόδια έχε υπόψιν πως ο χρόνος που χρειάζεται είναι 90 λεπτά σε πολύ ομαλό μονοπάτι.

Τρυπητή

Στα νότια του νομού Ηρακλείου περίπου 73 χλμ από την πόλη και πολύ κοντά στο Λέντα.

Σε μια μικρή κοιλάδα που σχηματίζεται στην έξοδο του φαραγγιού της Τρυπητής θα βρεις την ομώνυμη παραλία να σε περιμένει να βουτήξεις, αλλά και να τη σεβαστείς.

Για να φτάσεις εκεί πρέπει είτε να διασχίσεις με το αυτοκίνητό ένα μέρος από τα Αστερούσια Όρη και να περάσεις το φαράγγι της Τρυπητής ξεκινώντας από το χωριό Βασιλική, είτε να φτάσεις από τον Λέντα ξεκινώντας από το λιμανάκι του χωριού προς τα ανατολικά.

Το φαράγγι της Τρυπητής είναι εξαίσιο με πανύψηλους βράχους που σε ένα σημείο στενεύουν τόσο πολύ ώστε να χωράει ίσα ίσα ένα μόνο αυτοκίνητο. Η άλλη διαδρομή, από τον Λέντα, διασχίζει παραλιακά και περνάει μέσα από το ακρωτήριο του Τράφουλα όπου κι εκεί η θέα θα σε κερδίσει με τα μικρά, παραδεισένια και σε κάποιες περιπτώσεις κολπάκια στη διαδρομή.

Φτάνοντας στην Τρυπητή θα αντικρίσεις μια καταπληκτική παραλία με πεντακάθαρα, ήρεμα νερά και ψιλό βοτσαλάκι.

Πλάκα

Περίπου 16 χλμ βόρεια από τον Άγιο Νικόλαο και 5 χλμ από την Ελούντα. Η ακτή είναι βοτσαλωτή.

Η πολυσύχναστη παραλία Πλάκα είναι προστατευμένη από τους ανέμους και καλά οργανωμένη (ομπρέλες, ξαπλώστρες, θαλάσσια σπορ κλπ), ενώ προσφέρει φυσική σκιά.

Στην περιοχή θα βρεις κάποια από τα καλύτερα ξενοδοχεία της Κρήτης, καθώς και εστιατόρια (για όλες τις τσέπες), καφετέριες και bar. Α

ξίζει να αναφέρουμε την όμορφη θέα προς το νησί της Σπιναλόγκας το οποίο και μπορείς να επισκεφθείς από την Πλάκα με μικρά καραβάκια που αναχωρούν από και προς το νησί κάθε ώρα.

Γαϊδουρονήσι/Χρυσή

8 μίλια νότια της Ιεράπετρα. Είναι ένα από τα πιο μαγευτικά μέρη στην Ελλάδα και γνωστό σε όλο το κόσμο.

Η Χρυσή, που πήρε το όνομά της από την χρυσαφένια άμμο που υπάρχει στις παραλίες της, είναι ένα στενόμακρο νησάκι μήκος 5 χιλιομέτρων.

Το καραβάκι από την Ιεράπετρα σε αφήνει στη βόρεια μεριά του νησιού, άρα αν φυσάει Νοτιάς, μπορείς να περπατήσεις ως τη νότια πλευρά του νησιού, όπου δεν θα έχει κύμα, διασχίζοντας το Κεδρόδασος σε 5′.

Εγγραφείτε για να βλέπετε τις τιμές των προσφορών τη στιγμή που θα εγγραφείτε!

Δεν στέλνουμε spam! Διαβάστε την πολιτική απορρήτου μας για περισσότερες λεπτομέρειες.