Τα Μετέωρα είναι ένα σύμπλεγμα από τεράστιους σκοτεινόχρωμους βράχους από ψαμμίτη οι οποίοι υψώνονται έξω από την Καλαμπάκα, κοντά στα πρώτα υψώματα της Πίνδου και των Χασίων. Τα μοναστήρια των Μετεώρων, που είναι χτισμένα στις κορυφές κάποιων από τους βράχους, είναι σήμερα το δεύτερο πλέον σημαντικό μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα, ύστερα από το Άγιο Όρος. Από τα τριάντα που υπήρξαν ιστορικά, σήμερα λειτουργούν μόνον έξι, τα οποία, από το 1988, περιλαμβάνονται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Το μέσο υψόμετρο είναι 313 μέτρα.Μελέτες δείχνουν ότι οι βράχοι σχηματίσθηκαν περίπου πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια κατά την Παλαιογενή Περίοδο. Η αποσάθρωση, η διάβρωση και οι σεισμοί στη συνέχεια τους έδωσαν το σημερινό τους σχήμα.
Η δημιουργία του γεωλογικού τοπίου, αν και έχει κατά καιρούς απασχολήσει πολλούς Έλληνες και ξένους γεωλόγους, δεν έχει ακόμη ξεκάθαρα ερμηνευθεί. Είναι ενδιαφέρον το ότι ούτε η Ελληνική Μυθολογία ούτε οι αρχαίοι Έλληνες αλλά και ούτε ξένος ιστορικός έχει αναφερθεί στον χώρο αυτό.
Τα θεόρατα βράχια των Μετεώρων δεσπόζουν επιβλητικά στην Καλαμπάκα μεταξύ των βουνών Κόζιακα και Αντιχασίων. Αυτό το μεγαλούργημα της φύσης αποκαλύπτει όλο του το μεγαλείο αιώνες τώρα, καθώς αποτελεί ένα μοναδικό σε ομορφιά γεωλογικό φαινόμενο και ένα σημαντικό μνημείο της Ορθοδοξίας. Τα Μετέωρα που έχουν χαρακτηριστεί το δεύτερο Άγιον Όρος συνεχίζουν τη μοναστική παράδοση εδώ και έξι περίπου αιώνες
Στην κεντρική Ελλάδα και συγκεκριμένα στο βορειοδυτικό τμήμα της Θεσσαλίας, ανάμεσα στα Χάσια ΒΑ και την Πίνδο δυτικά, εκεί που τελειώνει η Θεσσαλική πεδιάδα, υψώνονται γιγάντιοι βράχοι που δημιουργούν ένα θέαμα μοναδικό ίσως στον κόσμο.
Το φαινόμενο των βράχων δεν αναφέρεται ούτε στη μυθολογία ούτε από κάποιον Έλληνα ή ξένο ιστορικό. Εδώ και χίλια περίπου χρόνια άρχισαν να ασχολούνται οι ιστορικοί και οι γεωλόγοι με τη δημιουργία αυτών των βράχων, διατυπώνοντας διάφορες θεωρίες.
Η επικρατέστερη θεωρία είναι του Γερμανού γεωλόγου Φίλιπσον ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με την θεωρία του ένας μεγάλος ποταμός είχε τις εκβολές του στην περιοχή αυτή, που για εκατομμύρια χρόνια καλυπτόταν από ένα στενό και βαθύ θαλάσσιο τμήμα. Τα νερά του ποταμού εναποθέτουν στις εκβολές φερτές ύλες και πέτρες και γενικότερα διάφορα υλικά που μεταφέρονταν με τα νερά του από βορειότερα τμήματα της αρχέγονης κεντρικής Ευρώπης. Από τη συσσώρευση των υλικών αυτών σχηματίστηκαν δελτογεννείς κώνοι.
Πριν από 25-30 εκατομμύρια χρόνια μετά από γεωλογικές μεταβολές που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των αιώνων, ανυψώθηκε το κεντρικό τμήμα της σημερινής Ελλάδος και βυθίστηκε η περιοχή της Θεσσαλίας, η οποία αποτέλεσε μία λίμνη. Αργότερα δημιουργήθηκε το άνοιγμα των Τεμπών, με αποτέλεσμα τα νερά να χυθούν στο σημερινό Αιγαίο και να αποκαλυφθεί η θεσσαλική πεδιάδα.
Κατά την τριτογενή περίοδο στη διάρκεια των αλπικών πτυχώσεων, αποκόπηκαν οι συμπαγείς όγκοι των «βράχων» από την οροσειρά της Πίνδου που δημιουργήθηκε και με την πάροδο των αιώνων σχηματίσθηκε ανάμεσά τους η κοιλάδα του Πηνειού ποταμού.
Με τη συνεχή διάβρωση από τους ανέμους και τις βροχές, καθώς και από άλλες γεωλογικές μεταβολές, οι βράχοι αυτοί στο πέρασμα εκατομμυρίων ετών πήραν την σημερινή τους μορφή.
Στις κοιλότητες των βράχων, στις σχισμές τους και στις κορυφές τους βρήκαν προστασία οι άνθρωποι της περιοχής από τις επιδρομές διαφόρων κατακτητών και αυτών που πέρασαν από την περιοχή.
Στους βράχους αυτούς βρήκαν καταφύγιο και αρκετοί τολμηροί ερημίτες και αναχωρητές οι οποίοι αναζητούσαν ψυχική ηρεμία, γαλήνη και με την προσευχή επιδίωκαν την χριστιανική τελειότητα.
Στην αρχή οι ασκητές ήταν απομονωμένοι και προσεύχονταν σε μικρά παρεκκλήσια, τα λεγόμενα «προσευχάδια», όχι μόνον για τη δική τους σωτηρία αλλά και για την σωτηρία όλων των ανθρώπων. Η ζωή τους ήταν λιτή και η εργασία επίπονη.
Η Καλαμπάκα είναι γνωστή σ’ όλη την Ελλάδα και τον κόσμο από τα περίφημα Μοναστήρια που είναι κτισμένα στις κορυφές των βράχων των Μετεώρων και βρίσκονται ανατολικά και βόρεια της. Εκατομμύρια επισκέπτες συρρέουν απ’ όλο τον κόσμο κάθε χρόνο για να τα θαυμάσουν και να τα προσκυνήσουν. Κατ’ ανάγκη διαμένουν στην Καλαμπάκα και το Καστράκι. Η Καλαμπάκα είναι μία πόλη με πλούσια ιστορία και σημαντικά μνημεία. Το σπουδαιότερο δε αυτών είναι ο Ι. Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου που βρίσκεται στο Β. Α. τμήμα της πόλης κάτω από τον πανύψηλο βράχο της Αϊάς.
Η πόλη της Καλαμπάκας είναι κτισμένη στις ρίζες των βράχων των Μετεώρων και στην αριστερή όχθη του Πηνειού ποταμού, στο σημείο που αυτός εισέρχεται στη Θεσσαλική πεδιάδα. Αποτελεί ορμητήριο για τους επισκέπτες της που επιθυμούν να γνωρίσουν τα μνημεία και τις υπέροχες τοποθεσίες του Ασπροποτάμου, των Χασίων, του Κόζιακα και κυρίως των Μετεώρων.
Η πόλη της Καλαμπάκας είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας που καταλαμβάνει το Β.Δ. τμήμα του νομού των Τρικάλων. Σ’ αυτή βρίσκονται ωραία ξενοδοχεία, σύγχρονα Campings, εστιατόρια, τουριστικά καταστήματα. Το αρχαίο όνομα της πόλης ήταν Αιγίνιον. Έτσι μνημονεύεται στα Ελληνιστικά και Ρωμαϊκά χρόνια λόγω της μεγάλης σπουδαιότητας της θέσης της. Το όνομα Αιγίνιον μαρτυρείται από εντοιχισμένη επιγραφή που βρίσκεται στον ανατολικό τμήμα της Εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Στις αρχές του 10ου αιώνα (901-907) η σημερινή Καλαμπάκα αναφέρεται ως Σταγοί, όνομα που διατηρείται και σήμερα ως Μητροπολιτικός τίτλος.
Από την Καλαμπάκα πέρασαν πάρα πολλοί περιηγητές από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα και την αναφέρουν είτε με το όνομα Αιγίνιον ή με το όνομα Σταγοί ή με το σημερινό της Καλαμπάκας. Στο Β.Α. τμήμα της πόλης βρίσκεται η γραφική συνοικία του Σοπωτού κάτω από τον βράχο της Αγίας Τριάδος (ανατολικά) και τον βράχο του Άλτσου (βόρεια). Στην πόλη υπάρχουν πολλοί μικροί ναοί, εξωκλήσια της μεταβυζαντινής εποχής, σε αρκετά δε από αυτά υπάρχουν αξιόλογες αγιογραφίες.
Ο καθεδρικός ναός του Αγίου Βησσαρίωνος ανηγέρθη προς τιμήν του Αγίου Μητροπολίτου Λαρίσης που ήταν ιδρυτής και κτίτορας της Μονής Δουσίκου. Ο ναός έχει αγιογραφηθεί εξ ολοκλήρου από τον Ιωάννη Αλμπάνη.
Ο βυζαντινός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι το σπουδαιότερο και επιβλητικότερο μνημείο της Καλαμπάκας, το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς και λατρείας για όλους τους πιστούς. Παρ όλες τις αξιόλογες προσπάθειες που έχουν πραγματοποιηθεί, εμφανής είναι η εγκατάλειψη εκ μέρους των αρμοδίων για τη συστηματική συντήρηση τόσο μέσα στον ναό όσο και στον περιβάλλοντα χώρο. Ας ελπίσουμε ότι η UNESCO, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα και πρωτίστως το Ελληνικό κράτος θα ενδιαφερθούν για τη συντήρηση αυτού του αξιόλογου μνημείου της Ορθοδοξίας πριν είναι πολύ αργά.
Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δεσπόζει επιβλητικά στο βόρειο τμήμα της Καλαμπάκας.
Ο ναός είναι κτισμένος πάνω σε παλαιοχριστιανική βασιλική. Ο πολύ καλά φιλοτεχνημένος άμβωνας, και το σύνθρονο είναι κατάλοιπα αυτής της παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Εικάζεται ότι και το κιβώριο της Αγίας Τράπεζας είναι παλαιοχριστιανικό στοιχείο.
Ο ναός είναι τρίκλιτος. Τα κλίτη χωρίζονται με κιονοστοιχίες. Έχει διπλό νάρθηκα και τρεις αψίδες.
Ο ναός έχει δεχτεί αρκετές επισκευές. Το 1573 υπέστη τη μεγαλύτερη, αφού τοιχογραφήθηκε ολόκληρος. Ο χρόνος ανέγερσης αυτού του αξιόλογου μνημείου, δεν καθορίζεται με ακρίβεια. Ο μεσοβυζαντινός αυτός ναός χρονολογείται γύρω στον 10ο με 12ο αιώνα
1) Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ή Μεγάλου Μετεώρου
Ιδρύθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από τον όσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη (πρώτο κτίτορα και οργανωτή του μοναστικού κοινοβίου) στον μεγαλύτερο βράχο που ονομάστηκε Πλατύς Λίθος.
Ο Διάδοχός του και δεύτερος κτίτορας της Ιεράς Μονής υπήρξε ο μοναχός όσιος «Ιωάσαφ» , πρώην βασιλεύς Ιωάννης Ούρεσης γιος του Σερβοέλληνα βασιλιά Συμεών Ούρεση Παλαιολόγου που είχε έδρα τα Τρίκαλα.
Στον ιερό του καθολικού υπάρχουν σημαντικές τοιχογραφίες της Μακεδονικής σχολής, ενώ οι αξιόλογες τοιχογραφίες στον κυρίως ναό και τον νάρθηκα θεωρούνται ότι ανήκουν στον Τζώρτζη, μαθητή του Θεοφάνη του Κρητός. Στην ως άνω Ιερά Μονή υπάρχουν τα παρεκκλήσια της Θεομήτορος ( Παναγία της Μετεωρίτισσας Πέτρας), του Ιωάννη του Προδρόμου, των Αγίων Ισαποστόλων Κων/νου και Ελένης και του Αγίου Νεκταρίου ( σύγχρονο).
Τα σημαντικότερα κτίσματα είναι η εστία (μαγειρείο), το γηροκομείο, η τράπεζα. Στην Ιερά Μονή του Μεγάλου Μετεώρου υπάρχει πλούσια και αξιόλογη συλλογή χειρογράφων, εικόνων και ιερών κειμηλίων.
2) Ιερά Μονή Βαρλαάμ
Βρίσκεται απέναντι από το Μεγάλο Μετέωρο. Ιδρυτής της είναι ο ασκητής Βαρλαάμ στα μέσα του 14ου αιώνα . Στην συνέχεια ανακαινίσθηκε από τους αδελφούς Αψαράδες Θεοφάνη και Νεκτάριο από τα Γιάννενα.
Το καθολικό της Ιεράς Μονής είναι αφιερωμένο στη μνήμη των Αγίων Πάντων και το έκτισαν οι αδελφοί μοναχοί Θεοφάνης και Νεκτάριος το 1541-1544. Οι τοιχογραφίες του καθολικού είναι κυρίως του Φράγκου Κατελάνου από την Θήβα.
Υπάρχει επίσης στην Ι. Μ και το παρεκκλήσι των Τριών Ιεραρχών πάνω στον πρώτο ναΐσκο που οικοδόμησε ο αναχωρητής Βαρλαάμ. Σημαντικά κτίσματα είναι η παλαιά τράπεζα η Εστία ( μαγειρείο) και το γηροκομείο (νοσοκομείο). Επίσης στην ιερά μονή υπάρχει πλούσια και αξιόλογη συλλογή χειρογράφων, εικόνων και ιερών κειμηλίων.
3) Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου
Ήταν αρχικά ανδρική, αλλά από το 1961 εγκαταστάθηκε σ’ αυτή γυναικεία αδελφότητα. Κτίτορες είναι ο όσιος Αντώνιος στις αρχές ως και τα μέσα του 15ου αιώνα και ο όσιος Φιλόθεος, ο οποίος στα μέσα του 16ου αιώνα ξανάχτισε τον ναό του Αγίου Στεφάνου. Περίπου στον 16ο αιώνα τοποθετούνται και οι πρώτες τοιχογραφίες του ναού.
Κατόπιν το 1798, επί επισκόπου Σταγών Παϊσίου από τον Κλεινοβό Καλαμπάκας και ηγουμένου Αμβροσίου, κτίστηκε το σημερινό καθολικό στην μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους, του οποίου η κάρα φυλάσσεται εκεί ως το πιο ιερό και θαυματουργό κειμήλιο. Οι τοιχογραφίες στο καθολικό γίνονται από τον πιο σημαντικό ίσως σύγχρονο αγιογράφο Βλάση Τσοτσώνη.
Στην Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου, στην παλαιά τράπεζα που έχει διαμορφωθεί σε μουσείο ,υπάρχει αξιόλογη και πλούσια συλλογή χειρογράφων, εικόνων και ιερών κειμηλίων.
4) Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος
Βρίσκεται σ’ έναν από τους εντυπωσιακότερους βράχους των Μετεώρων. Από το 1362 υπήρξε οργανωμένο μοναστήρι και το καθολικό κτίστηκε από το 1456 ως 1476. Οι τοιχογραφίες έγιναν από τους αδελφούς Αντώνιο ιερέα και Νικόλαο το 1741. Στον νάρθηκα υπάρχουν τοιχογραφίες από το 1692.
Στην Ιερά Μονή υπάρχει το παρεκκλήσι του Τιμίου Ιωάννη Προδρόμου μέσα σε λαξευμένο βράχο με σημαντικές τοιχογραφίες από το 1682. Τα χειρόγραφα της μονής της Αγίας Τριάδος φυλάσσονται στο σκευοφυλάκιο της Ιεράς μονής του Αγίου Στεφάνου.
5) Ιερά Μονή Ρουσάνου
Ήταν πρώτα ανδρικό μοναστήρι ενώ τώρα είναι γυναικείο. Ο πρώτος ή πρώτοι κτίτορες έκτισαν το μοναστήρι τον 14ο με 15ο αιώνα.
Την σημερινή μορφή την πήρε στις αρχές του 16ου αιώνα από τους αδελφούς ιερομόναχους Ιωάσαφ και Μάξιμο από τα Γιάννενα. Το καθολικό είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Επίσης τιμάται και η μνήμη της Αγίας Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου). Οι τοιχογραφίες είναι αξιόλογες και έγιναν από άγνωστο ζωγράφο επηρεασμένο από την Κρητική σχολή επί ιερομόναχου Αρσενίου, (ίσως από τον Τζώρτζη, μαθητή του Θεοφάνη του Κρητός).
6) Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά
Είναι το πρώτο μοναστήρι που συναντάμε ανεβαίνοντας προς τα Άγια Μετέωρα. Η ίδρυσή του ανάγεται στις αρχές ως τα μέσα του 14ου αιώνα. Το καθολικό έγινε επί μητροπολίτου Λαρίσης Διονυσίου του Ελεήμονος και επί εξάρχου Σταγών ιερομονάχου Νικάνορος.
Το 1527 έγινε η αποπεράτωση της αγιογράφησης του καθολικού από τον Θεοφάνη Στρελίτζα τον Κρήτα, που συγκαταλέγεται στους πιο σημαντικούς αγιογράφους της Ορθοδοξίας. Στις τοιχογραφίες διακρίνουμε την μεγάλη τελειότητα στο σχεδιασμό των μορφών και την άριστη χρωματική απόδοση.
Επίσης στην Ιερά Μονή υπάρχει και το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου, όπου σώζονται υπολείμματα τοιχογραφιών του 14ου αιώνα. Τα λίγα χειρόγραφα της μονής φυλάσσονται στο σκευοφυλάκιο της Ιεράς Μονής του Αγίου Στεφάνου.
Οδικώς Οδικώς τα Μετέωρα (Καλαμπάκα) απέχουν 360 χλμ. από την Αθήνα. Προτιμήστε ως πιο σύντομη τη διαδρομή Δομοκού – Καρδίτσα – Τρίκαλα. Στα Τρίκαλα θα δείτε κατατοπιστική σήμανση για Καλαμπάκα (Μετέωρα). Από τα Τρίκαλα το δίκτυο λεωφορείων του ΚΤΕΛ Τρικάλων συνδέει με τακτικά δρομολόγια την πόλη της Καλαμπάκας. Από Θεσσαλονίκη μέσω της διαδρομής Λάρισας – Τρικάλων θα χρειαστεί να καλύψετε οδικά 230χλμ. Από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας η πρόσβαση γίνεται μέσω Ιωαννίνων – Τρικάλων (Ε92) με διαδρομή περίπου 210χλμ.
Αεροπορικώς
Από τον Κρατικό Αερολιμένα Νέας Αγχιάλου στον Βόλο και στη συνέχεια θα χρειαστεί να ταξιδέψετε με το αυτοκίνητο για περίπου δύο ώρες ως τα Μετέωρα. Μπορείτε επίσης να πάρετε το τρένο ή το λεωφορείο από το Βόλο προς Καλαμπάκα, αλλά θα πάρει πολύ περισσότερο χρόνο.
Εγγραφείτε για να βλέπετε τις τιμές των προσφορών τη στιγμή που θα εγγραφείτε!
Ελληνικά
English