Η Σπάρτη είναι πόλη της Πελοποννήσου και πρωτεύουσα του Νομού Λακωνίας, στην Ελλάδα. Έχει πληθυσμό 16.239 κατοίκους.
Η σημερινή Σπάρτη είναι χτισμένη στις ανατολικές υπώρειες του Ταΰγετου, νότια από το κέντρο της αρχαίας ομώνυμης πόλης, κοντά στη δεξιά όχθη του ποταμού Ευρώτα και σε υψόμετρο 210 μ.
Το ένδοξο παρελθόν της και η κοντινή απόσταση από τον πολυθρύλητο Μυστρά τραβούν την προσοχή πολλών επισκεπτών – τουριστών με προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων στο Γύθειο. Από την αρχαία Σπάρτη σώζονται λείψανα από τους ναούς της Ορθίας Αρτέμιδος, της Χαλκιοίκου Αθηνάς, του Καρνείου Απόλλωνα, καθώς και θέατρο της ρωμαϊκής εποχής.
Στο κέντρο της σύγχρονης πόλης εντυπωσιάζει τον επισκέπτη η πλατεία, στην οποία δεσπόζει το επιβλητικότερο νεοκλασικό της Σπάρτης, το Δημαρχείο.
Το κτήριο εγκαινιάστηκε το 1909 και φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Γ. Κατσαρού.
Γύρω από την πλατεία υπάρχουν καφετέριες, ουζερί, ζαχαροπλαστεία και μπαρ, ενώ στις χαρακτηριστικές καμάρες των δρόμων που την περιβάλλουν στεγάζονται αρκετά εμπορικά καταστήματα.
Το σχέδιο για την κατασκευή αυτών των καταστημάτων εγκρίθηκε το 1860 και είχε ως χαρακτηριστικά του τις δίρριχτες στέγες των καταστημάτων και την τοξοστοιχία με τις ημικυκλικές καμάρες, που διαμόρφωναν τις στοές περιμετρικά της πλατείας.
Σε υπερυψωμένη θέση δίπλα από το Δικαστικό Μέγαρο, βρίσκεται ο επιβλητικός μητροπολιτικός ναός της Ευαγγελίστριας. Ο ναός, που εγκαινιάστηκε το 1893 και χτίστηκε σύμφωνα με τα νεοκλασικά πρότυπα της Μητρόπολης των Αθηνών, έχει δίπλα του το ομώνυμο πάρκο.
Οι μεταγενέστερες επεμβάσεις αλλοίωσαν την αρχική του μορφή, ωστόσο παρέμειναν οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό του, οι οποίες απηχούν το πνεύμα της Σχολής του Μονάχου.
Απέναντι από την Ευαγγελίστρια βρίσκεται το μέγαρο της Ιεράς Μητρόπολης Μονεμβασίας και Σπάρτης, στο οποίο στεγάζεται το Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης.
Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Σπάρτης. Η βιβλιοθήκη ιδρύθηκε το 1972 και από το 1989 στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτήριο (Λυκούργου 135).
Περιλαμβάνει τμήμα Λακωνικής Βιβλιογραφίας, τμήματα για ενήλικες και παιδιά, Δημόσιο Κέντρο Πληροφόρησης, αναγνωστήρια, τμήμα οπτικοακουστικών μέσων με δισκοθήκη και βιντεοθήκη, τμήμα περιοδικών και εφημερίδων και τμήμα κινητών μονάδων.
Στη διάθεση του κοινού υπάρχουν 70.000 τόμοι βιβλίων, 130 τίτλοι τοπικών εφημερίδων και περιοδικών, 2.000 μουσικά CD κ.ά. Η βιβλιοθήκη φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, το αρχείο του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου.
Η επιλογή της βιβλιοθήκης ως υπεύθυνου φορέα για τη συγκέντρωση, καταγραφή, διαφύλαξη, αξιοποίηση και προβολή του αρχείου Νικηφόρου Βρεττάκου έγινε από τον ίδιο τον ποιητή λίγο πριν το θάνατό του. Με τη συνδρομή της οικογένειάς του οργανώθηκε το εν λόγω αρχείο, το οποίο εγκαινιάστηκε το Δεκέμβριο του 2000.
Το αρχείο περιλαμβάνει την οικογενειακή και προσωπική αλληλογραφία του ποιητη, φωτογραφίες, τιμητικές διακρίσεις και προσωπικά αντικείμενα, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιοθήκης του (πάνω από 4.500 τόμοι).
Το 2002 κυκλοφόρησε ειδικό CD-ROM με αφιέρωμα στον Νικηφόρο Βρεττάκο.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης ιδρύθηκε το 1875 και στεγάζεται σε νεοκλασικό κτήριο που χτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Γ. Κατσαρού και προοριζόταν για “Μουσειακό Κατάστημα”.
Σήμερα, μετά τις επεκτάσεις του, διαθέτει συνολικά επτά αίθουσες, όπου φιλοξενούνται ευρήματα της μυκηναϊκής (1600 π.Χ.-1100 π.Χ.), της γεωμετρικής (900 π.Χ.-700 π.Χ.), της αρχαϊκής (700 π.Χ.-480 π.Χ.) και της ρωμαϊκής περιόδου (30 π.Χ.-324) από τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.
Στον προθάλαμο, από τον οποίο αρχίζει η περιήγηση στο μουσείο, εκτίθενται ενεπίγραφες στήλες που προέρχονται από το ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος.
Τις στήλες αυτές ανέθεταν στο ιερό έφηβοι νικητές σε διάφορα αγωνίσματα. Η παλαιότερη χρονολογείται στον 4ο αι. π.Χ. και απεικονίζει πέντε δρεπάνια.
Στη δεξιά πλευρά του μουσείου, στην πρώτη αίθουσα, εκτίθενται αρχαϊκές επιγραφές και στήλες. Στη δεύτερη αίθουσα εκτίθενται αναθηματικά ανάγλυφα που χρονολογούνται από τα αρχαϊκά έως και τα ρωμαϊκά χρόνια.
Στην τρίτη αίθουσα εκτίθενται ευρήματα που προέρχονται από το ιερό της Χαλκιοίκου Αθηνάς, όπως μυκηναϊκά εργαλεία και σκεύη, χάλκινο ειδώλιο της Αθηνάς που χρονολογείται στο 450 π.Χ., καθώς και το περίφημο άγαλμα Σπαρτιάτη οπλίτη του β’ μισού του 5ου αι. π.Χ., που θεωρείται ότι απεικονίζει τον Λεωνίδα.
Στην αριστερή πλευρά του μουσείου, στην πρώτη αίθουσα, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει μικρά αναθήματα των λακωνικών ιερών, όπως μολύβδινα, πήλινα και χάλκινα αντικείμενα από τα ιερά της Ορθίας Αρτέμιδος, της Χαλκιοίκου Αθηνάς, το Μενελάιο και το Αμύκλαιο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πήλινες μάσκες από το ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος, οι οποίες αποτελούν σημαντικά δείγματα λακωνικής πλαστικής του 7ου και του 6ου αι. π.Χ. Πρόκειται για απομιμήσεις των ξύλινων ή δερμάτινων προσωπείων που φορούσαν όσοι συμμετείχαν σε λατρευτικούς χορούς στους ιερούς χώρους.
Τέλος, στη δεύτερη αίθουσα εκτίθενται ευρήματα από τη ρωμαϊκή περίοδο και τους ελληνιστικούς χρόνους, καθώς και επιλογή ευρημάτων από το σπήλαιο Αλεπότρυπα στον Διρό
Το Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού δημιουργήθηκε στη Σπάρτη από το Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα της ΕΤΒΑ. Άνοιξε τις πύλες του το Δεκέμβριο του 2002 και στεγάζεται στο παλιό πέτρινο διώροφο κτήριο της Ηλεκτρικής Εταιρείας της Σπάρτης (Όθωνος-Αμαλίας 129).
Το μουσείο οργανώνεται σε δύο επίπεδα. Στον επάνω όροφο παρουσιάζεται η μακραίωνη ιστορία της καλλιέργειας της ελιάς και της παραγωγής ελαιολάδου στον ελλαδικό χώρο από την πρώιμη αρχαιότητα έως την πρωτοβιομηχανική περίοδο.
Παράλληλα, αναδεικνύονται οι πολλαπλές χρήσεις του λαδιού, η διαχρονική και πολύπλευρη σημασία του για την οικονομία, τη διατροφή, την υγιεινή, την τέχνη και τη λατρεία, οι ιδιαιτερότητες της καλλιέργειάς του, καθώς και τα είδη της ελιάς στην Ελλάδα.
Σε αυτό τον όροφο ξεχωρίζουν τα απολιθωμένα φύλλα (50.000 π.Χ.) από την ηφαιστειακή καλντέρα της Σαντορίνης, τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες (ιδεογράμματα στη Γραμμική Β γραφή) για τα ελαιόδεντρα από την Κνωσό (14ος αι. π.Χ.) και την Πύλο (13ος αι. π.Χ.), τα σχέδια του Αλέκου Φασιανού με θέμα τη σχέση της ελιάς με την τέχνη, καθώς και ένα αντίγραφο μελανόμορφου παναθηναϊκού αμφορέα (530-520 π.Χ.), στο εσωτερικό του οποίου έμπαινε το λάδι από τις ιερές ελιές.
Στο ισόγειο παρουσιάζεται η εξέλιξη της τεχνολογίας των ελαιοτριβείων στην Ελλάδα από τους μεταβυζαντινούς χρόνους έως το α’ μισό του 20ού αι. Η παρουσίαση αυτή συμπληρώνεται από μηχανοκίνητα, υδροκίνητα, ατμοκίνητα, πετρελαιοκίνητα και ηλεκτροκίνητα λιοτρίβια, που αναπαρίστανται σε μακέτες και παραπέμπουν σε εν λειτουργία ή ερειπωμένα εργαστήρια σε όλη την Ελλάδα, καθώς και σε μια σειρά από μικρότερα μουσεία ελιάς, που έχουν αρχίσει να διαμορφώνονται από άλλους φορείς σε παλιά ελαιοτριβεία.
Ξεχωριστό τμήμα αφιερώνεται στην οικιακή σαπωνοποιία. Στον ίδιο όροφο βρίσκεται και το πωλητήριο, με μπουκάλια εξαιρετικού ελαιόλαδου, σαπούνια και ενημερωτικά βιβλία.
Το μουσείο, αν και καλύπτει τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, επικεντρώνεται (κυρίως για τα νεότερα χρόνια) στο χώρο της νότιας Πελοποννήσου, μιας από τις σημαντικότερες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας.
Αυτό το πρωτότυπο τεχνολογικό μουσείο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε όλοι οι μηχανισμοί παραγωγής ελαιολάδου να τίθενται σε λειτουργία κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικών προγραμμάτων
Σπήλαια με πανάρχαια ιστορία και διαχρονική ομορφιά, τα Σπήλαια του Διρού θα σας οδηγήσουν σ’ένα μαγευτικό κόσμο χρωμάτων και σχημάτων. • Λιμναίο σπήλαιο, το Σπήλαιο της Βλυχάδας ή Γλυφάδας σχηματίζει μεγάλες αίθουσες με ποιητικά ονόματα όπως Ανάκτορο του Ποσειδώνα, θάλασσα των Ναυαγίων, Λευκά Διαμερίσματα… Για να επισκεφτείτε το σπήλαιο αυτό, θα επιβιβαστείτε σε βάρκα, η οποία διασχίζει το επισκέψιμο τμήμα του, σε μια περιήγηση που διαρκεί περίπου 45 λεπτά. • Στο γειτονικό σπήλαιο Αλεπότρυπα, με πλούσιο διάκοσμο και σημαντικά ανθρωπολογικά ευρύματα της Ύστερης Νεολιθικής Εποχής (4800-3200 π.Χ.) κατοικούσε μια μικρή κοινότητα ανθρώπων, την ιστορική πορεία της οποίας διέκοψε ένας σεισμός. Τα ευρύματα αυτά έχετε την ευκαιρία να τα δείτε από κοντά στο Νεολιθικό Μουσείο του Διρού, που βρίσκεται στην είσοδο αυτού του σπηλαίου, το οποίο δεν είναι επισκέψιμο. • Στο τρίτο σπήλαιο, το Καταφύγι, θα εντυπωσιαστείτε από τον ενδιαφέροντα διάκοσμο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες και την εντυπωσιακή ακουστική στην «Αίθουσα της Αποθέωσης»!
Εγγραφείτε για να βλέπετε τις τιμές των προσφορών τη στιγμή που θα εγγραφείτε!
Ελληνικά
English